YÖRÜKÜN KRAL DAİRESİ ÇUL

YÖRÜKLERDE ÇUL        1071 de  Alparslan Anadolu kapılarına   Türklere açtığında ,Türklere has olanların yanı sıra  islami özellikleri de  birlikte getirmişti. İlk Anadolu Selçuklu eserlerinde   bunları görmek mümkündür.        Anadolu da Türk kimliği  taşıyan ve yeni olan kültür ortamını yaratmak, gençliğinde Bizans’la  sıkı ilişkiler içindeki bir uç beyliği olan    Osmanlı imparatorluğuna nasip olmuştur.Osmanlı’nın başarısı, bu işi yalnız kültür  alanında  değil politik alanda  uygulanmasında  olsa gerektir.        Bu gün  kendi sanatlarımız olarak yaşayan tek dal  halk sanatlarıdır diyebiliriz. Geleneksel  halk sanatları   arasında  en yaygın  ve zengini ise  dokumacılıktır. Gerçi bugün halk  sanatlarında  eskisi gibi  bir yaratıcılıktan söz etmek  güçtür. Ama hiç değilse eskiyle bağlar tamamen kopmamıştır. Sanat tarihi yazıcılığı açısından  da  halk sanatlarımızla gerekli ilişkiyi tutulabilecek yolların en iyilerinden biri gibi gözükmektedir.          YÖRÜK ÇULLARI        Yörüklerde <<çul>> iki ayrı tür dokumanın adıdır. Bunlardan birincisi  çadırı meydana getiren siyah,genellikle  nakışsız dokumalardır. Çadır çulları  çadırda kullanış yerlerine göre <<çadır,yan stil,ön stil>> gibi isim alırlar. Dokundukları tezgah da diğer çulların dokunduklarından ayrıdır. <<çulallık>> veya <<çulhuluk>> dene mutaf cinsi tezgahlarda  dokunurlar.        Konumuz olan diğer  çul türü ise Yörüklerce  <> veya <> diye de adlandırılır. Güneybatı Anadolu da ki   Anamas  yaylalarında   çıkan   kara koyunlu,karakeçili, sarı keçili vb.. aşiretlerce ihram adı kullanılır. Bin boğa  ve soğanlı yaylalarındaki  aydınlı  aşireti  ise yük çulu demektedirler. Ayıca gerek bu aşiretler ve gerekse  bazı köy  yerleşmelerinde < > dendiğinde saptanmaktadır. Bilindiği gibi Yörükler yaşadıkları   hayat nedeniyle  eşyaları ve  yiyeceklerini yanlarında   bulundurmak için  çuvallar dokumaktadırlar. Bu çuvallar  çadırın etrafına  dizilir. Çuvalların hemen yanında , Yörüklerin yatağı  ve yorganından oluşan <> veya  <<<> yer alır. Yük çulu ,  bu çuvalların  ve yükün üstüne örtülerek altlarındaki   malları  çeşitli etkilerden korur. Göç  sırasında  bütün eşyalar develere yüklenmektedir. Burada da çul, yükün üstüne örtülür. Bunu dışında Yörüklerin uyurken çula sarındıklarına da rastlanılır.

YÖRÜKÜN TIRI DEVE

Göçebelik yapan Yörüklerin en büyük aracı devedir. Deve “Yörük’ün Tırıdır”.Yörükler ununu, tuzunu, kazanını, yatağını, keçesini, çadırını, yayığını, topan tasını, her şeyini deveyle taşırdı.Bunun için devesi olmayan ölü,az olan da rezil demekti. Devesi çok olan saltanatını sürer sıkıntı çekmezdi.        Devenin sırtına vurulan “havut,,  keçenin en iyisi ile kaplanır, üzerine boncuklar dizilirdi. Deve süsleme işinde Obalar birbiriyle yarışır, en iyi süsleyen oba havasını atardı. Devenin yuları en iyi olukmadan yapılır, üzeri inciler-boncuklarla süslenirdi. Hayvana takılan çanlar önceden alınıp birbirinin sesine benzememesine dikkat edilirdi. Birden fazla çan, yanaklarına değişik tonda ses veren ziller takılır, en iyi süslenen deve en önde giderdi. Bu yazılanlar çocuklarımıza anlatıldığında masal gibi geliyor. Ancak bu kültürümüzü teknolojinin ileri olduğu dönemde mümkün değildir. Amacımız Tarihimizi, örf ve adetlerimizi bu tür faaliyetlerle nesilden nesile aktarmaktır.   Kaynak :www.cankurtarankoyu.com